Fazla Kilolar Mı? Metabolizmanı Hızlandır!

Metabolizma Nedir? Metabolizmayı Hızlandırmak İçin Neler Yapılmalıdır?

İnsan vücudu hiç şüphesiz harika bir sistemle yaratılmıştır. Bu sistemin kusursuz işleyebilmesi için vücudumuzun aldığı ve verdiği enerjinin birbirine denk olması gerekmektedir. Vücudumuzda bu denkliği sağlayan mekanizma ise metabolizmamızdır. Metabolizma, vücudun yaşamsal fonksiyonlarının sürdürülebilir olması için vücuda alınan besinlerin hücreler tarafından yakılarak bu besinlerin enerjiye dönüştürülmesi anlamına gelmektedir.

Her insanın metabolizması fonksiyonel olarak aynı olsa da kendine özgü bir şekilde çalışır. Bu farklılık da kimi insanların metabolizmasının olması gerektiği gibi, kimisinin hızlı kimisinin de yavaş çalışmasına neden olur. Aslında metabolizmanın olması gerektiği gibi ve hızlı çalışması bir sorun teşkil etmezken yavaş çalışması birçok sağlık probleminin doğmasına neden olur. Burada araştırmamız gereken soru metabolizmanın neden yavaşlayacağı sorunudur.

Metabolizma Neden Yavaşlar?

Metabolizma vücudun dengede kalabilmesi için mutlaka gerekli bir hızda çalışmalıdır. Metabolizmanın hızını etkileyen yaş, cinsiyet, DNA gibi genetik; beslenme, spor, stres, sigara gibi çevresel faktörler bulunmaktadır.  Metabolizma genetik faktörlere bağlı olarak vücuda ne kadar besin alınırsa alınsın bu besini çok hızlı bir şekilde enerjiye dönüştürüp yakabilir veya yakamayabilir. Bu durum genetik faktörlere bağlı olduğu için pek fazla müdahale edilecek bir durum değildir. Sadece çeşitli sağlık program ve ilaçlarıyla bir miktar düzeltilebilir. Fakat çevresel faktörlere bağlı metabolizma hızı bizlerin elindedir. Unutulmalıdır ki yaş ilerledikçe metabolizma yavaşlama eğilimi göstermektedir. Erkeklerin kas kütlesi fazladır. Bu sebeple metabolizma hızları kadınlara oranla daha büyüktür. Bu sebeple beslenme alışkanlıklarımızı düzenleyerek, hareketli bir yaşamı temel alarak, stresi minimuma indirerek metabolizma hızımızı sağlıklı bir seviyede tutabiliriz. Unutulmamalıdır ki sigara, içki, yağlı ve şekerli yiyecekler, az su tüketimi, hızlı yemek yenmesi, uzun süre hareketsiz kalma, tuvaletini tutma, zayıflama ilacı kullanımı, yanlış diyet programları, düzensiz uyku gibi etmenler metabolizmayı yavaşlatacaktır.

Metabolizma Nasıl Hızlandırılır?

Kimi insanlar her ne kadar yemek yerlerse yesinler kilo almazlar. Vücutları aldıkları besinleri o kadar hızlı eritir ki eder ki sürekli yemeye devam ederler. Ancak fazla yemelerine rağmen kilo almıyor olmaları onların sağlıklı bir metabolizmaya sahip olduklarının göstergesi değildir. Bu sebeple kiloya bağlı sağlık sorunlarında mutlaka bir hekime danışıp metabolizma hızınızın yavaş olduğu tespit edilir ise metabolizma hızını arttıracak tüm doğal yöntemler akıllarda hiç soru kalmayacak şekilde gerçekleştirilmelidir.  Peki, metabolizma hızlandıracak yöntemler nelerdir?

• Bazal metabolizma vücudun yaşamsal fonksiyonlarını devam ettirebilmek adına ihtiyaç duyduğu minimum enerjidir. Vücudumuzun bazal metabolizması arttıkça metabolizma hızımız da doğru orantılı olacak şekilde artacaktır. Bunun için de gerekli olan şey vücudun kas dokusunu arttırmak olmalıdır. Çünkü kas dokusu fazla olan bir vücudun metabolizma hızı da fazla olurken yağ dokusu fazla olan bir vücudun metabolizma hızı ters orantılı olacak şekilde az olur.
• Bir diğer etkili yöntem spor yapmaktır. Eğer kişinin gerçekten hareketli bir yaşamı varsa bu da spor yerine geçebilir. Fakat spor ve hareketlerin uzun sürekli olması metabolizma hızını arttıracak etmendir. Bu sebeple olabildiğince bol vaktimizi spora ve hareketli yaşama ayırmalıyız. Hem vücut hareket halinde olduğu sırada ısı da ürettiğinden dolayı metabolizma hızı iki kat hızlanmış olacaktır.
• Biliyorsunuzdur ki yenilen ve içilen her gıdanın bir kalorisi bulunmaktadır. Bazal metabolizmanın altında bir kalori alımı ya da uzun süre açlık da metabolizmayı yavaşlatacağından mutlaka her gün bazal metabolizmanıza denk bir şekilde kalori almalısınız. Özellikle diyet programlarında bazal metabolizma altında kalori alınması durumunda kilo vermek yerine kilo almanız dahası çeşitli sağlık sorunlarıyla karşılaşmanız kaçınılmaz olacaktır.
• Ara öğün alışkanlığı kazanılması metabolizma hızını çok iyi bir şekilde arttırmaktadır. Özellikle tavsiye edilen günde üç ana öğün ile üç ara öğün tüketilmesidir. Böylelikle gün içerisinde az miktarda öğünler tüketerek açlık hissini yok edecek ve metabolizma hızınızı arttırmış olacaksınız.
• ¾ ü sudan oluşan vücudun da metabolizmanın da işlevlerini yerine getirebilmesi için mutlaka suya ihtiyacı vardır. Bu sebeple mutlaka bulunulan çevre şartlarına bağlı olarak günde en az 2,5 litre su tüketilmelidir. Metabolizmanın doğru çalışması kesinlikle su alımına bağlıdır.

• Tiroit ve insülin hormonu, demir ve B 12 eksiklikleri metabolizmanın hızını olumsuz olarak etkiler. Bu sebeple metabolik sıkıntı olduğu düşünüldüğünde bu değerlere mutlaka baktırmalı, eksikliğinde ilaç veya serum yoluyla takviye yapılmalıdır.
• Yemeklerde baharat kullanımı özellikle pul biber kullanımı metabolizma hızını devamlı olmasa da kısa bir süreliğine arttıracaktır. Böylelikle bir yandan kalori alırken bir yandan da alınan kalorinin hızlıca yakılması sağlanacaktır. Ancak mide rahatsızlığı bulananların kesinlikle bol baharatlı gıdalar tüketmemesi tavsiye edilmektedir.
• Besinleri tüketirken protein ağırlıklı besinler tüketilmesi metabolizmanın hızının artmasına yardımcı olacaktır. Çünkü proteinin, karbonhidrat ve yağlara oranla termojenik etkisi çok daha fazla olduğundan vücutta yakımı sırasında çok daha fazla kalori harcanır. Özellikle protein miktarı yüksek olan et ürünleri, yumurta, süt ürünleri, ceviz, badem gibi besinler tüketilebilir.
• Metabolizma hızını yükseltmek adına özellikle kahve, yeşil çay, mate çayı gibi içecekler; antioksidan kaynağı meyve ve sebzeler; tarçın, zerdeçal, karabiber gibi baharatları günlük ölçü kaçmayacak şekilde tüketilebilir. Unutulmamalıdır ki tamamen doğal olan bu besinler metabolizma hızını kısa bir süreliğine azımsanmayacak düzeyde yükseltebilir.
• Uyku, metabolizma hızını etkileyen bir diğer çok önemli etmendir. Vücudun kendini toparlayabilmesi, ayarlayabilmesi içim mutlaka düzenli bir şekilde, ışık almayan ve ses olmayan bir ortamda yatılmalıdır.